21 stycznia jest 21. dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostało 344 (w latach przestępnych 345) dni.
- Imieniny obchodzą: Agnieszka, Awit, Awita, Długomił, Epifani, Epifaniusz, Eulogia, Eulogiusz, Inez, Jan Chrzciciel, Jarosław, Jarosława, Jerosława, Józef, Józefa, Krystiana, Meinrad, Patrokles, Publiusz i Sobiesława.
- Bułgaria, Polska – Dzień Babci
- Barbados – Dzień Errola Barrowa
- Dominikana – Święto Matki Boskiej z Altagracia
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[1][2] obchodzą:
Wydarzenia w Polsce [edytuj]
- 1898 – W Legnicy uruchomiono pierwszą elektryczną linię tramwajową.
- 1919 – Józef Piłsudski wydał rozkaz specjalny o nadaniu weteranom powstania styczniowego uprawnień żołnierzy Wojska Polskiego.
- 1922 – Utworzono Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego.
- 1937 – Premiera filmu Pani minister tańczy.
- 1940 – Wybuchło Powstanie czortkowskie, skierowane przeciwko sowieckim wojskom okupacyjnym.
- 1945 – Wyzwolono miasta: Gniezno, Inowrocław, Kępno, Namysłów, Nowe Miasto Lubawskie, Olecko, Ostrzeszów, Płock, Rypin, Szubin, Wieliczka, Żnin i wieś Piechcin.
- 1953 – W Krakowie przed Wojskowym Sądem Rejonowym rozpoczął się proces księży kurii krakowskiej, oskarżonych o szpiegostwo.
- 1954 – Kombinat Metalurgiczny w Nowej Hucie otrzymał imię Włodzimierza Lenina.
- 1959 – Domniemana katastrofa UFO w Gdyni.
- 1975 – Premiera filmu Bilans kwartalny.
- 1985 – Premiera filmu Ręce do góry.
- 1990 – We Wrocławiu i Legnicy zanotowano rekordową w styczniu dla tych miast temperaturę +19,7 °C.
- 1991 – Został ustanowiony Ordynariat Polowy Wojska Polskiego. Biskupem polowym został ks. Sławoj Leszek Głódź.
- 1999 – Sejm przyjął ustawę o sejmowej komisji śledczej.
- 2000 – Kampinoski Park Narodowy został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO.
- 2001 – Premiera filmu Sezon na leszcza.
- 2008 – Została ujawniona seksafera w olsztyńskim magistracie.
Wydarzenia na świecie [edytuj]
- 41 – Klaudiusz został wybrany cesarzem rzymskim.
- 62 – Neron ożenił się z Poppeą Sabiną.
- 1276 – Innocenty V został papieżem.
- 1482 – Portugalczycy założyli São Jorge da Mina (obecnie Elmina w Ghanie), pierwszą europejską osadę w Zachodniej Afryce.
- 1525 – W Zollikon koło Zurychu założono pierwszą gminę anabaptystyczną.
- 1643 – Abel Tasman odkrył największą wyspę archipelagu Tonga – Tongatapu.
- 1720 – III wojna północna: w Sztokholmie podpisano szwedzko-pruski traktat pokojowy. Prusy uzyskały część Pomorza ze Szczecinem.
- 1775 – W Moskwie odbyła się publiczna egzekucja Jemieliana Pugaczowa, przywódcy antyfeudalnego powstania kozackiego.
- 1793 – Rewolucja francuska: zgilotynowano króla Ludwika XVI, skazanego na śmierć za zdradę stanu.
- 1794 – Rewolucja francuska: rozpoczęła się brutalna pacyfikacja powstania w departamencie Wandea w zachodniej Francji.
- 1833 – W Paryżu został utworzony Związek Jedności Narodowej z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim na czele.
- 1863 – Założono przedsiębiorstwo Opel.
- 1896 – Założono argentyński klub piłkarski Club Atlético Banfield.
- 1897 – Na Krecie wylądowały oddziały greckie z zamiarem wsparcia antytureckiego powstania i zjednoczenia wyspy z Grecją.
- 1908 – W Wiedniu odbyła się premiera operetki Mąż trzech żon Ferenca Lehára.
- 1911:
- 1913 – Aristide Briand został po raz drugi premierem Francji.
- 1919:
- 1920 – Zakończyła się paryska konferencja pokojowa w trakcie której podpisano Traktat wersalski.
- 1921:
- 1925 – Proklamowano Republikę Albanii.
- 1929 – Dominikana i Haiti podpisały traktat graniczny.
- 1930 – Domingos Oliveira został premierem Portugalii.
- 1931 – Isaac Isaacs jako pierwszy Australijczyk został gubernatorem generalnym Australii.
- 1932 – W Helsinkach podpisano fińsko-radziecki pakt o nieagresji.
- 1940 – Wojna zimowa: lotnictwo radzieckie zbombardowało Oulu.
- 1941 – W Rumunii doszło do nieudanej próby zamachu stanu dokonanej przez faszystowską Żelazną Gwardię.
- 1942 – II wojna światowa w Afryce: rozpoczęła się niemiecko-włoska kontrofensywa w Cyrenajce.
- 1943 – 19 osób zginęło w katastrofie łodzi latającej w Ukiah (Kalifornia).
- 1948 – Przyjęto flagę Quebecu.
- 1949 – Czang Kaj-szek ustąpił z funkcji prezydenta Republiki Chińskiej.
- 1954 – Został zwodowany USS Nautilus, pierwszy podwodny okręt o napędzie atomowym.
- 1959 – ZSRR przekazał Polsce stację polarną Oazis w Antarktyce. Otrzymała nazwę Stacja im. A.B. Dobrowolskiego.
- 1960:
- 1964 – NASA wystrzeliła satelitę telekomunikacyjnego Relay 2.
- 1968:
- 1969:
- 1972 – Utworzono indyjskie stany Manipur i Tripura.
- 1976 – Odbyły się dwa pierwsze komercyjne rejsy samolotów Concorde: z Londynu do Bahrajnu i z Paryża do Rio de Janeiro.
- 1977 – Nowy prezydent USA Jimmy Carter ogłosił amnestię dla osób uchylających się od służby wojskowej w trakcie wojny wietnamskiej.
- 1978:
- 1980 – W katastrofie irańskiego Boeinga 727 w prowincji Markazi na zachodzie Iranu zginęło 120 osób.
- 1981 – DeLorean Motor Company rozpoczęła w Irlandii Północnej produkcję samochodu sportowego DeLorean DMC-12, znanego z serii filmów Powrót do przyszłości.
- 1985:
- 1986 – 30 osób zginęło, 132 zostały ranne w wyniku wybuchu samochodu-pułapki we wschodnim Bejrucie.
- 1992 – Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała Libię do wydania podejrzanych o dokonanie zamachów na samoloty Pan Am i UTA w 1988 i 1989 roku.
- 1996 – W katastrofie indonezyjskiego promu Gurita u wybrzeży Sumatry zginęło 340 osób.
- 1997 – W Pradze została podpisana czesko-niemiecka deklaracja o wzajemnych stosunkach i ich przyszłym rozwoju.
- 1998 – Papież Jan Paweł II rozpoczął podróż apostolską na Kubę.
- 2000 – Prezydent Ekwadoru Jamil Mahuad został zmuszony do dymisji w wyniku protestów społecznych.
- 2001:
- Niemka Jutta Kleinschmidt jako pierwsza kobieta wygrała Rajd Dakar w kategorii samochodów.
- W brazylijsko-paragwajskiej elektrowni wodnej na zaporze Itaipu doszło do niegroźnej awarii i wstrzymania wytwarzania prądu.
- 2005 – Siły bezpieczeństwa zdławiły tygodniowe zamieszki w Belize, wywołane podniesieniem podatków.
- 2006 – Austriacka policja odzyskała wartą 50 mln euro złotą solniczkę Salierę, skradzioną w maju 2003 roku z muzeum w Wiedniu.
- 2008 – Na Alasce zmarła Marie Smith, ostatnia osoba posługująca się językiem eyak.
- 2009 – Papież Benedykt XVI zdjął ekskomunikę z czterech biskupów wyświęconych w 1988 roku przez tradycjonalistycznego francuskiego biskupa Marcela Lefebvre'a.
- 2010 – Przyjęto nową konstytucję Angoli znoszącą stanowisko premiera, stawiającą na czele rządu prezydenta i wprowadzającą dodatkowo funkcję wiceprezydenta.
Urodzili się [edytuj]
- 1277 – Galeazzo I Visconti, regent Mediolanu (zm. 1328)
- 1338 – Karol V Mądry, król Francji (zm. 1380)
- 1763 – Augustin Robespierre, francuski rewolucjonista (zm. 1794)
- 1808 – Bronisław Ferdynand Trentowski, polski filozof, pedagog, mesjanista (zm. 1869)
- 1829 – Oskar II Bernadotte, król Szwecji i Norwegii (zm. 1907)
- 1832 – Augustyn Szamarzewski, polski ksiądz, wielkopolski działacz społeczny (zm. 1891)
- 1839 – Katarzyna Volpicelli, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca, święta katolicka (zm. 1894)
- 1848 – Henri Duparc, francuski kompozytor (zm. 1933)
- 1850 – Józef Ostrowski, polski polityk, członek Rady Regencyjnej (zm. 1923)
- 1851 – Józef Allamano, włoski duchowny, Misjonarzy Matki Bożej Pocieszenia, błogosławiony katolicki (zm. 1926)
- 1860 – Karl Staaff, szwedzki polityk, premier Szwecji (zm. 1915)
- 1867 – Maxime Weygand, francuski generał (zm. 1965)
- 1874 – Wincenty Witos, polski polityk, działacz ruchu ludowego, publicysta, premier Polski (zm. 1945)
- 1882 – Włodzimierz Zagórski, polski generał (zm. 1927)
- 1885 – Umberto Nobile, włoski polarnik, konstruktor sterowców (zm. 1978)
- 1889 – Pitirim Sorokin, amerykański socjolog pochodzenia rosyjskiego (zm. 1968)
- 1895 – Roman Piotrowski, polski architekt, polityk, minister budownictwa (zm. 1988)
- 1896 – Artur Anders, niemiecki polityk (zm. 1976)
- 1898 – Rudolph Maté, amerykański operator, reżyser filmowy (zm. 1964)
- 1901:
- 1903 - Wiktor Czerniawski, radziecki generał-major (zm. 1977)
- 1905:
- 1906 – Igor Moisiejew, rosyjski tancerz i choreograf (zm. 2007)
- 1908 – Otto Lang, amerykański producent filmowy, narciarz, instruktor narciarstwa pochodzenia austriackiego (zm. 2006)
- 1910 – Eugenia Krassowska-Jodłowska, polska polityk, członek Rady Państwa PRL (zm. 1986)
- 1912:
- 1916 – Pietro Rava, włoski piłkarz (zm. 2006)
- 1918 – Richard Winters, amerykański wojskowy, major (zm. 2011)
- 1919 – Stanisława Fleszarowa-Muskat, polska pisarka (zm. 1989)
- 1921 – Walentin Jeżow, rosyjski scenarzysta filmowy (zm. 2004)
- 1922:
- 1923:
- 1924:
- 1926:
- 1927 – Tadeusz Łepkowski, polski historyk (zm. 1989)
- 1928 – János Kornai, węgierski ekonomista
- 1929 – Janusz Brych, polski polityk, działacz PZPR, wiceminister, sygnatariusz Porozumień Sierpniowych (zm. 2011)
- 1930 – Zdzisław Zabłotny, polski polityk, poseł na Sejm (zm. 2010)
- 1931:
- 1933 – Krzysztof Winiewicz, polski operator filmowy (zm. 1986)
- 1936:
- 1937:
- 1938 – Zygmunt Gadecki, polski piłkarz (zm. 2000)
- 1939 – Anna Polony, polska aktorka
- 1940 – Patrick Robinson, brytyjski pisarz
- 1941:
- 1947:
- 1948 – Franciszek Maśluszczak, polski malarz, grafik, rysownik
- 1950:
- 1951:
- 1953:
- 1956:
- 1958 – Michael Wincott, kanadyjski aktor
- 1959 – Oskar Roehler, niemiecki reżyser filmowy
- 1960:
- 1962:
- 1963:
- 1964 – Manolo Jiménez, hiszpański piłkarz, trener piłkarski
- 1968:
- 1969 – Karina Lombard, amerykańska aktorka
- 1970:
- 1971:
- 1972:
- 1973 – Flavio Maestri, peruwiański piłkarz
- 1974:
- 1975 – Nicky Butt, angielski piłkarz
- 1976:
- 1977 – Phil Neville, angielski piłkarz
- 1978 – Jacob Burns, australijski piłkarz
- 1979:
- 1980:
- 1981:
- 1983:
- 1984 – Sebastian Szałachowski, polski piłkarz
- 1987:
- 1988 – Valérie Tétreault, kanadyjska tenisistka
- 1989 – Zhang Shuai, chińska tenisistka
- 1992 – Verónica Cepede Royg, paragwajska tenisistka
- 1994 – Laura Robson, brytyjska tenisistka
- 2004 – Ingrid Aleksandra, księżniczka norweska
- 304 lub 305 – Agnieszka, święta, rzymska męczennica (ur. ok. 291)
- 917 – Erchanger, książę Szwabii (ur. 880)
- 1059 – Michał I Cerulariusz, bizantyjski duchowny prawosławny, patriarcha Konstantynopola (ur. ok. 1000)
- 1118 – Paschalis II, papież (ur. 1050)
- 1498 – Uriel Górka, polski duchowny katolicki, biskup poznański, kanclerz koronny (ur. ok. 1435)
- 1600 – Jerzy Radziwiłł, polski duchowny katolicki, kardynał, biskup wileński i krakowski (ur. 1556)
- 1774 – Mustafa III, sułtan Turcji (ur. 1717)
- 1775 – Jemielian Pugaczow, rosyjski Kozak, przywódcą powstania kozackiego (ur. 1742)
- 1793 – Ludwik XVI Burbon, król Francji (ur. 1754)
- 1831 – Ludwig Achim von Arnim, niemiecki pisarz (ur. 1781)
- 1841 – Thomas Holdup Stevens, amerykański kapitan marynarki wojennej
- 1851 – Albert Lortzing, niemiecki kompozytor (ur. 1801)
- 1861 – Bruno Bielawski, polski pisarz, poeta (ur. 1831)
- 1867 – Jan Yi Yun-il, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1823)
- 1870 – Aleksander Hercen, rosyjski pisarz, myśliciel (ur. 1812)
- 1871 – Józef Hauke-Bosak, polski dowódca wojskowy, generał, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1834)
- 1884 – Auguste Franchomme, francuski kompozytor (ur. 1808)
- 1891 – Calixa Lavallée, kanadyjski kompozytor (ur. 1842)
- 1919 – Gojong, cesarz Korei (ur. 1852)
- 1924:
- 1926 – Camillo Golgi, włoski fizjolog, cytolog (ur. 1843)
- 1938 – Georges Méliès, francuski karykaturzysta, iluzjonista (ur. 1861)
- 1944 – Władysław Okiński, socjolog (ur. 1906)
- 1948 – Ermanno Wolf-Ferrar, włoski kompozytor (ur. 1876)
- 1950 – George Orwell, brytyjski pisarz (ur. 1903)
- 1959:
- 1961 – Blaise Cendrars, francuski pisarz (ur. 1887)
- 1963 – Stanisław Grzesiuk, polski pisarz (ur. 1918)
- 1967:
- 1972 – Stanisław Łapot, polski polityk, wicepremier (ur. 1914)
- 1983 – Dana Medřická, czeska aktorka (ur. 1920)
- 1989 – Billy Tipton, amerykański pianista i saksofonista jazzowy (ur. 1914)
- 1991:
- 1996:
- 1998 – Jack Lord, amerykański aktor (ur. 1920)
- 1999 – Susan Strasberg, amerykańska aktorka (ur. 1938)
- 2002 – Peggy Lee, amerykańska piosenkarka (ur. 1920)
- 2004:
- 2005:
- 2006:
- 2007:
- 2008 – Wesley Ngetich, kenijski maratończyk (ur. 1977)
- 2009:
- 2012:
- 2013:
Przypisy